تاریخ میانه ایران در مطالعات میان رشته ای

این مورد را ارزیابی کنید
(3 رای‌ها)

علم تاریخ در پیشرفت حیات فکری انسان دیربازی است که مقام خود را در صفحات دانش جهان تثبیت نموده است. بررسی های تاریخی نه به عنوان یک آگاهی دهنده صرف، بلکه به عنوان یک ضرورت انکارناپذیر برای تدوین نقشه راه تمامی علوم مطمح نظر قرار می گیرد. از این رو عالمان و پژوهندگان علم تاریخ ناگزیر هستند در مطالعات میان رشته ای به هم کیفیت سازی علم تاریخ با سایر علوم پرداخته و زمینه تغییرات ساختاری  و روش شناسی این علم را فراهم سازند.

مطالعات بین رشته ای، امروزه بایسته هایی در خصوص تغییر نگرش به مفهوم علم تاریخ را مطرح ساخته است؛ لازمه این نگاه رها شدن از قالب های ساختاری موجود در تعریف مرزهای این دانش و حرکت به سوی افق های نوین و همسنگ با پیشرفت سایر علوم است. با استفاده از مطالعات میان رشته ای می توان مرزهای علم تاریخ را گسترده تر ساخت و زمینه حرکت تاریخ به  سمت علمی نظریه محور و کاربردی را بیش از پیش فراهم ساخت.

در تحلیل ساختاری مکتوبات تاریخی، به تقسیم بندی دیرینه ای برمی خوریم که مبتنی برسیر دوره های زمانی یا مکانی است. حال این سوال رخ می نماید که از منظر دیدگاه های نوین نگاه به این دوره های تاریخی را چگونه می توان بازتعریف کرد ودر این میان پرداختن به تاریخ میانه چه ضرورتی پیدا می کند.

 با سمت و سویی متفاوت، محتوای علم تاریخ را می توان روایت رویدادهایی قلمداد کرد که بین نسل های متوالی دست به دست شده و با فربه تر شدن وجوه آن در هر دوره به دوره بعد منتقل می گردد. تداوم تسلسل این زنجیره است که پژوهنده علم تاریخ را با دوره های متصل به یکدیگر که در طول زمان و مکان ساخته شده و تشکیل دهنده دوره های تاریخی هستند آشنا می سازد. از این رو به وقت کاربردی سازی تاریخ در ریشه یابی حوادث، راه حل یافتن علل هر رخداد، از مسیر برساخته در زنجیره تاریخی آن آغاز می شود و حلقه های متصل به هم برای رسیدن به ریشه های اساسی هر واقعه، سلسله انتقالات در مسیر دوران های تاریخی را حتمی می سازد. بر همین استدلال است که درنوردیدن دوره های تاریخی و شناخت یافتن از آن به ضرورتی انکارناپذیر تبدیل می شود.

 تاریخ ایران در دوره میانه یکی از همین دوره های تاریخی است که کمتر مورد بررسی های پیگیرانه قرار گرفته است. غالب آگاهی ما به تاریخ ایران از خاطره ای دور و باشکوه در عصر باستان آغاز می شود و پس از مروری گذرا از ورود اسلام، با چشم اندازی از دوره  عظمت صفوی به انحطاط دوره قاجار و حوادث پس از آن خاتمه می یابد؛ گویی حافظه تاریخی ایرانیان دوره میانه را در ازدحام سلسله ها و حملات پی در پی به فراموشی سپرده است.

با استفاده از روش مطالعات میان رشته ای و با نگریستن به تاریخ میانه از دریچه نقطه پیوند میان گذشته باستان و معاصر می توان     افق های جدیدی در علم تاریخ به لحاظ ساختار و محتوا گشود و زمینه مباحث جدید و جدی را بیش از پیش فراهم کرد.

این تارنما سعی دارد با پرداختن به وجوه متنوع علمی و اجتماعی دوره میانه ایران از منظر بسترهای تاریخی، فرصت مطالعه و تحقیق را در این خصوص ایجاد نماید و به شکل تخصصی و با دست یازی به منابع دست اول و محکم دوره میانه تاریخ ایران، زمینه مطالعات اساسی در این دوره را فراهم سازد، دوره ای که با حمله اعراب آغاز شده و سربرآوردن دوباره ایران زمین با حکومت طاهریان و سامانیان  را با فراز حکومت غزنوی و سلجوقی به فرود حمله مغول پیوند می زند و در قامت سلسله های ایلخانی و تیموری به عظمت دوره صفوی می رسد و راه خود را به ایران معاصر می پیماید.

به منظور بررسی وجوه مختلف علم تاریخ در دوره میانه ایران و همچنین با توجه به مباحث میان رشته ای مطالب در شش بخش تنظیم می شود؛ این بخش ها عبارتند از 1. تاریخ اجتماعی2. تاریخ نگاری3. جغرافیای تاریخی4. ادبیات5. هنر و معماری 6. تاریخ علم؛ توضیحات هر بخش متناسب با موضوع آن در صدر ورود به آن قید گردیده و هر بخش از سه قسمت مجزاء معرفی کتاب، مصاحبه و مقاله تشکیل شده است. در نظر است که ابعاد مختلف یک موضوع تاریخی که در بخش های مختلف مورد بررسی قرار می گیرد به شکل پرونده برای خوانندگان عرضه شود.

تارنما به دو زبان انگلیسی و فارسی عرضه شده است. همت اساسی در بخش انگلیسی به سبب ارایه تصویری از تاریخ میانه ایران به فراگیترین زبان علمی دنیا خواهد بود و بخش فارسی نیز سعی در ترجمه ای از مطالب بخش انگلیسی و ارایه موضوعات مورد علاقه خود خواهد داشت.

اصول اساسی که در تمامی مندرجات سعی به رعایت آن داریم یکی امانتداری در استناد به مطالب و مقید بودن به ارجاع مناسب به منابعی است که از آن استفاده می گردد و دیگری شناسنامه دار بودن کلیه مطالب اعم از نوشته،عکس، نقشه وسایر منابع تاریخی است و بر همین رویه نیز انتظار رعایت از استفاده کنندگان عزیز از مطالب داریم.  تمام همت ما مصروف مطالعه ای پاک و پاکیزه و سودمند برای توسعه علم تاریخ خواهد بود و چشم امید به یاری اساتید و پژوهندگان این راه داریم.

 مریم کمالی

  حبیب حاجی حیدری

  خرداد 1393

خواندن 16137 دفعه آخرین ویرایش در شنبه, 04 مرداد 1393 22:38 چهارشنبه, 14 اسفند 1392